Cezaevi Yemek Bedeli Nedir? İptali ve Haklarınız

Cezaevi Yemek Bedeli Nedir? Kimlerden Alınır, Kimlerden Alınmaz?

1. Yasal Dayanak

• Cezaevi yemek bedeli, 2548 sayılı Kanun’un 2. maddesi uyarınca yalnızca ödeme gücü bulunan hükümlülerden talep edilebilir.

• Tutuklular ve hükmen tutuklular için yemek bedeli tahakkuk ettirilemez.

2. Kimlerden Alınmaz?

• Adalet Bakanlığı’na bağlı işyurtlarında çalışan hükümlüler.

• Ödeme gücü bulunmayan hükümlüler (Cumhuriyet Başsavcılığı araştırmasıyla belirlenir).

3. Bordro Düzenlenmesi ve Tebliğ

• Cezaevi idaresi, yiyecek bedeli için 6 ayda bir bordro hazırlar.

• 6 aydan az mahkûmiyetlerde bordro, salıverilme tarihinden 1 hafta önce düzenlenir.

• Bordroların hükümlülere tebliği zorunludur.

4. Ödeme Yapılmazsa Süreç

1. Cumhuriyet Başsavcılığı, hükümlünün ödeme gücünü araştırır.

   • İkametgâh belediyesi veya kaymakamlık aracılığıyla yapılır.

2. Araştırma sonucuna göre:

   • Ödeme gücü yoksa → Bordro tutanaklarla birlikte cezaevine iade edilir, tahsil zamanaşımı süresince saklanır.

   • Ödeme gücü varsa → Bordro, 6183 sayılı Kanun kapsamında tahsil için Malmüdürlüğüne gönderilir.

5. Malmüdürlüğü ve Tahsilat İşlemleri

• Malmüdürlüğü/Vergi Dairesi hükümlünün MERNİS adresine Ödeme Emri gönderir.

• Borç ödenmezse:

  • Hükümlünün banka hesaplarına, araçlarına veya taşınmazlarına haciz konulabilir.

• Faiz işletilmez. Ancak gecikme olması halinde 6183 sayılı Kanun’un 51. maddesi uyarınca gecikme zammı uygulanır.

6. Zamanaşımı

• Hükmün tamamen infazından itibaren 5 yıl içinde tahsil edilmeyen yemek bedeli zamanaşımına uğrar.

• Malmüdürlüğü tarafından ödeme emri gönderilmişse, alacağın vadesinin rastladığı yılı takip eden 5 yıl içinde tahsil edilmeyen borçlar da zamanaşımına girer.

7. Diğer Önemli Noktalar

• Malmüdürlüğünün görevi yalnızca tahsil işlemleri ile sınırlıdır; hükümlünün ödeme gücünü araştırma yetkisi yoktur. Bu görev Cumhuriyet Başsavcılığına aittir.

• Ödeme gücü bulunmayan hükümlüler, fakirlik belgesi gibi resmi belgelerle Cumhuriyet Başsavcılığına başvurmalıdır.

• Yemek bedeli tutarı, ekmek ve gıda maddelerinin o günkü satın alma fiyatı esas alınarak belirlenir.

Cezaevi Yemek Bedeli İptali İçin Neler Yapılabilir?

1. Ödeme Gücü Olmadığının Bildirilmesi

• Bordrosu düzenlenip Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilen hükümlü, ödeyecek gücü olmadığını dilekçe ile bildirebilir.

• Yapılacak araştırma sonucunda ödeme gücü olmadığı tespit edilirse, bordro tahsil zamanaşımına kadar cezaevinde saklanır ve işlem yapılmaz.

 Dilekçe Örnekleri:

2. Eksik Araştırma Halinde Şikâyet

• Cumhuriyet Başsavcılığı yeterli araştırma yapmadan bordroyu Malmüdürlüğüne göndermişse, bu idari işleme karşı şikâyet hakkı vardır.

• Hükümlü, bulunduğu yer infaz hâkimliğine başvurarak bordronun iptalini talep edebilir.

3. Ödeme Emri Gelmesi Halinde İptal Davası

• Malmüdürlüğü/Vergi Dairesi tarafından 6183 sayılı Kanun kapsamında ödeme emri gönderilirse;

  • Cezaevindeyse → vasisi,

  • Tahliye olmuşsa → hükümlünün kendisi,

    İdare Mahkemesi’nde iptal davası açabilir.

4. Başvurulara Eklenebilecek Belgeler

Hak arama sürecinde dilekçelerin resmî belgelerle desteklenmesi önemlidir:

• TBMM Kamu Denetçiliği Kurumu’nun Tavsiye Kararı

• SGK Sigortalılık Tescil ve Hizmet Dökümü (e-Devlet)